Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır?

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? Karışık bir konu gibi dursa da aslında kaynakça yazmak oldukça basittir. Dikkat edilmesi gerekenler ve özellikle Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? İle alakalı ince detayları sizlere tezhizmetleri.com olarak verelim.

Tez yazım süreci boyunca belki de en fazla göz ardı edilen ama aynı zamanda en kritik bölümlerden biri kaynakçadır. Çoğu öğrenci, tezinin sonlarına yaklaştığında kaynakça kısmını alelacele hazırlamaya çalışır.

Oysa ki kaynakça, tezinizin bilimsel güvenilirliğini doğrudan etkileyen temel yapı taşlarından biridir. Kullandığınız her makale, kitap, rapor ya da web sayfası, tezinizin arkasındaki akademik dayanağı oluşturur ve doğru şekilde belirtilmediğinde hem akademik etik açısından hem de danışmanınızın gözünde ciddi sorunlara yol açabilir.

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? Kaynakça, yalnızca kullanılan eserlerin listesi değildir; tez yazarı olarak sizin literatürü ne kadar derinlikli taradığınızı ve mevcut bilgilere nasıl dayandığınızı gösteren bir referans noktasıdır.

Akademik kaynakça nasıl yazılır Özellikle yüksek lisans ve doktora düzeyindeki çalışmalarda kaynakça bölümü, çalışmanın bilimsel altyapısını okura sunar. Bu nedenle bu bölümü “zaten mecburen yazılıyor” gibi görmek yerine, titizlikle ve belirli yazım kurallarına uygun olarak düzenlemek gerekir.

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? Tez yazım kılavuzlarının çoğunda hangi referans stilinin (APA, MLA, Chicago vb.) kullanılacağı belirtilir. Türkiye’deki üniversitelerin büyük bir kısmı APA stilini tercih etmektedir. Bu bağlamda, sadece kaynakların ne olduğu değil, nasıl yazıldığı da önemlidir.

Noktalama işaretlerinden yazar adlarının sırasına, yayın yılından italik kullanımına kadar her detayın belirli bir sistematiğe göre hazırlanması gerekir.

Kaynakça Nedir ve Tez İçinde Neden Önemlidir?

Tez yazarken yalnızca kendi fikirlerinizi değil, aynı zamanda başkalarının yaptığı araştırmalardan da yararlanırsınız. Bu noktada devreye “kaynakça” girer. Peki kaynakça tam olarak nedir?

Kaynakça, bir akademik çalışmada faydalanılan tüm kitapların, makalelerin, tezlerin, web sitelerinin ve diğer bilgi kaynaklarının belirli bir düzen içinde listelendiği bölümdür. Bu bölüm, kullanılan tüm kaynakları okuyucuya sunar; hangi bilginin nereden alındığını açıkça ortaya koyar.

Özellikle lisansüstü düzeyde, kaynakça yalnızca bir liste değil, aynı zamanda araştırmanın ne kadar sağlam bir teorik zemine dayandığını gösteren bir göstergedir.

Kaynakçanın tez içindeki önemi birkaç ana başlık altında özetlenebilir.

Akademik Dürüstlük

Bilimsel çalışmalarda intihal (aşırma) ciddi bir etik ihlaldir. Kullandığınız bilgileri doğru şekilde kaynakça bölümünde göstermezseniz, istemeden de olsa intihale neden olabilirsiniz. Kaynakça, alıntılarınızın yasal ve etik zeminde olduğunu gösterir.

Bilgiye Ulaşılabilirlik

Akademik kaynakça nasıl yazılır Okuyucu ya da jüri üyeleri, tezinizde referans verdiğiniz bir çalışmaya ulaşmak isterse kaynakça sayesinde kolaylıkla o kaynağı bulabilir. Bu, akademik şeffaflığın da bir parçasıdır.

Akademik Yeterlilik

Akademik kaynakça nasıl yazılır Zengin ve doğru hazırlanmış bir kaynakça, tez sahibinin literatürü ne kadar derinlemesine taradığını ve alanına ne kadar hâkim olduğunu gösterir. İyi bir kaynakça, tezinizin kalitesini doğrudan etkiler.

Kaynak Türlerine Göre Farklılık

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? Her kaynak türünün (kitap, makale, web, tez vs.) yazım biçimi farklıdır. Örneğin bir kitabı yazarken yazar adı, yıl, başlık ve yayınevi gerekirken; makalede dergi adı, cilt ve sayfa bilgileri gibi detaylar da yer alır. Bu ayrımlar da tezinizin kaynakça bölümünü doğru biçimlendirmeyi gerektirir.

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? kaynakça sadece bir “zorunlu” bölüm değildir. Tezin güvenilirliğini, bilimsel geçerliliğini ve sizin akademik sorumluluk bilincinizi ortaya koyan temel bir bölümdür. Dolayısıyla bu bölümü hazırlarken üniversitenizin yazım kılavuzuna ve APA, MLA ya da Chicago gibi akademik stillere tam uyum göstermek gerekir.

Tez Yazımında Kaynakça Türleri (APA, MLA, Chicago vb.)

Tezde kaynak gösterme Akademik bir tez hazırlarken sadece içeriğin kalitesi değil, o içeriğin nasıl sunulduğu da önemlidir. Özellikle kaynak gösterimi, tezin en kritik aşamalarından biridir.

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır?Çünkü kullandığınız kaynakları belirtme şekliniz, çalışmanızın akademik ciddiyetini doğrudan etkiler. İşte bu noktada, farklı kaynak gösterme stilleri devreye girer.

Peki bu kaynakça türleri ne anlama gelir? Ne zaman hangisi tercih edilir? Sizlere tezhizmetleri.com olarak bu alanda detaylıca anlatalım.

APA (American Psychological Association)

Tezde kaynak gösterme En yaygın kullanılan kaynakça stilidir. Özellikle sosyal bilimler, psikoloji, eğitim, işletme gibi alanlarda tercih edilir.

Metin içi alıntı: (Yazar Soyadı, Yıl)

Kaynakça düzeni sade, tarih odaklıdır. Önce yazar, sonra yayın yılı gelir.

Örnek

Yılmaz, A. (2020). Araştırma yöntemlerine giriş. Akademi Yayıncılık.

MLA (Modern Language Association)

Daha çok dil, edebiyat ve beşeri bilimler alanlarında kullanılır.

Metin içi alıntıda sayfa numarası zorunludur: (Yazar Soyadı Sayfa No)

Yayın yılı genellikle metin içi alıntıya dahil edilmez.

Örnek

Tezde kaynak gösterme Arslan, Burcu. Modern Romanın Evrimi. İletişim Yayınları, 2018.

Chicago (Chicago Manual of Style)

Hem beşeri bilimler hem de tarih çalışmaları için uygundur.

İki farklı yöntem sunar

Dipnot-bibliyografya (Humanities): Kaynaklar sayfa altına dipnot olarak yazılır.

Yazar-tarih (Author-Date): APA’ya benzer metin içi gösterim yapılır.

Detaylı ve esnek bir stil sunar.

Harvard Sistemi

APA ile benzerlik gösterir. Genellikle uluslararası tezlerde ve çeşitli Avrupa üniversitelerinde tercih edilir.

Yazar soyadı ve yıl bilgisi metin içinde kullanılır: (Demir, 2017)

Neden Bu Kadar Farklı Stil Var?

Tezde kaynak gösterme Her akademik alanın farklı yazım alışkanlıkları ve beklentileri vardır. Örneğin, sosyal bilimlerde tarih önemliyken, beşeri bilimlerde metnin bağlamı öne çıkar. Bu nedenle her disiplin, kendine uygun stili benimsemiştir.

Tez Hazırlarken Nelere Dikkat Etmeli?

• Üniversitenizin tez yazım kılavuzunu mutlaka inceleyin. Genelde hangi stilin kullanılacağı açıkça belirtilir.
• Seçilen stilin hem metin içi alıntılarına hem de kaynakça sayfasına tamamen sadık kalın.
• Aynı tez içinde birden fazla stil kesinlikle kullanılmamalıdır.

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? Bu stillerin hepsi temelinde aynı amacı taşır: Bilgiye ulaşılabilirliği sağlamak ve akademik dürüstlüğü korumak. Hangi stili kullanırsanız kullanın, önemli olan tutarlı, eksiksiz ve doğru bir şekilde uygulamaktır.

Kaynakça Yazımında Temel Kurallar

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? Tez, makale ya da akademik bir rapor yazarken dikkat edilmesi gereken en önemli bölümlerden biri hiç şüphesiz kaynakçadır. Kaynakça; çalışmanızda faydalandığınız tüm kitap, makale, web sitesi ve diğer kaynakların düzenli bir şekilde sıralandığı bölümdür.

Akademik kaynakça nasıl yazılır Ancak bu bölüm yalnızca “bilgileri topluca yazmak” değildir. Belirli kurallar çerçevesinde yazılmazsa, intihal riskiyle karşı karşıya kalabilir ya da akademik açıdan eksik bir çalışma sunmuş olursunuz.

İşte kaynakça hazırlarken dikkat edilmesi gereken temel kurallar

1. Tutarlılık En Önemli Kuraldır

Tüm kaynakların aynı stile göre (APA, MLA, Chicago vb.) yazılması gerekir.

Farklı kaynaklarda stil değişikliği yapmak ciddi bir yazım hatasıdır.

2. Yazar Bilgileri Doğru Yazılmalı

Yazarın soyadı önce, ardından adı yazılır.

Birden fazla yazar varsa aralarına “&” ya da “ve” eklenir (stile bağlı).

Örnek (APA)

Demir, A., & Yılmaz, H. (2021). Sosyal araştırmalarda yöntem. Beta Yayınları.

3. Yayın Tarihi Her Zaman Belirtilmeli

Kaynağın basım yılı mutlaka eklenmelidir.

Eğer tarih yoksa “t.y.” (tarih yok) ibaresi eklenebilir.

4. Kaynaklar Alfabetik Sıralanmalı

Kaynakçadaki her giriş, yazar soyadına göre A’dan Z’ye sıralanır.

Aynı yazarın birden fazla eseri varsa, tarih sırasına göre dizilir.

5. İnternet Kaynakları ve Erişim Tarihi

Web kaynaklarında URL ve erişim tarihi belirtilmelidir.

Güvenilir, akademik nitelikte siteler tercih edilmelidir.

Örnek (APA)

TDK. (2023). Yazım kılavuzu. https://www.tdk.gov.tr/yazimkilavuzu/ (Erişim: 12 Mayıs 2025)

6. İtalik ve Noktalama Kurallarına Dikkat

Kitap ve dergi isimleri genellikle italik yazılır.

Her stilin noktalama işaretleri farklıdır, dikkatle uygulanmalıdır.

Ek İpucu: Otomatik Kaynakça Araçları

Tezde kaynak gösterme Microsoft Word, Google Docs, Zotero, Mendeley gibi araçlarla kaynakça oluşturmak ve stil uygulamak çok daha kolay hale gelir. Özellikle uzun tezlerde bu araçlar büyük zaman kazandırır.

Kaynakça hazırlamak akademik bir özen ve dikkat gerektirir. Yazım tarzına uygun, doğru, eksiksiz ve düzenli bir kaynakça bölümü, çalışmanızın güvenilirliğini artırır ve sizi olası etik sorunlardan korur.

Yazara Göre Kaynakça Nasıl Oluşturulur?

Tez ya da akademik bir çalışma yazarken, kaynakçanın düzeni en az içeriğin kendisi kadar önemlidir. Çünkü bu bölüm, hem çalışmanızın bilimsel dayanaklarını gösterir hem de okuyucuya “hangi bilginin nereden alındığı” konusunda şeffaflık sağlar.

Bu düzenin temelinde genellikle yazara göre kaynakça sıralaması yer alır. Peki bu nasıl yapılır?

1. Alfabetik Sıralama Şart

Kaynakçada yer alan tüm kaynaklar, yazarın soyadına göre alfabetik sıraya göre dizilir.

Soyadı A ile başlayan bir yazar, örneğin Acar, B harfiyle başlayan Bilgin’den önce gelir.

Aynı yazarın birden fazla eseri varsa, o kaynaklar kendi içinde yayımlanma tarihine göre sıralanır.

2. Tek Yazarlı Kaynaklar

Tezde kaynak gösterme APA stiline göre, yazarın soyadı başa yazılır, ardından adının baş harfi, yayın yılı, eser adı ve yayınevi gelir.

Örnek

Demirtaş, F. (2018). Eğitimde yeni yaklaşımlar. Eğitim Yayınevi.

3. İki veya Daha Fazla Yazarlı Kaynaklar

İki yazarlı kaynaklarda yazarlar arasına “&” simgesi (veya “ve”) konur. Üç ya da daha fazla yazarlı çalışmalarda ilk yazar yazılır, ardından “vd.” (ya da “et al.”) şeklinde devam edilir (kullanılan stile bağlı olarak).

Örnek

Kaya, M., & Arslan, D. (2020). Araştırma yöntemleri. Bilimsel Kitaplar Yayıncılık.

4. Yazar Bilgisi Olmayan Kaynaklar

Eğer bir kaynağın yazarı yoksa, başlık esas alınarak alfabetik sıraya yerleştirilir. Ancak başlık italik veya düz yazı olabilir (stil kurallarına göre değişir).

Örnek

Türkiye İstatistik Kurumu raporu: 2022 yılı verileri. (2023). TÜİK.

5. Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tüm kaynaklar tek aralık ya da stil formatına göre iki aralık ile yazılmalıdır.

Her kaynak bir satır içeriden başlanarak hizalanmalıdır (asılı girinti).

Yazar soyadları doğru yazılmalı, harf hataları yapılmamalıdır.

Aynı soyadı taşıyan farklı yazarlar varsa, adlarının baş harfine göre sıralama yapılır.

Kitap, Makale, Web Sitesi Kaynakları Nasıl Yazılır?

Akademik yazım sürecinde her zaman bireysel yazarlara ait kaynaklarla karşılaşmazsınız. Özellikle resmi raporlar, istatistikler, direktifler veya yönergeler genellikle bir kurum ya da kuruluş tarafından yayımlanır.

Bu gibi kaynakları tezinizde kullanırken, doğru şekilde kaynakça gösterimi yapmak oldukça önemlidir. Kuruma göre kaynakça düzenlemesi, APA gibi akademik referans stillerine göre belirli kurallar çerçevesinde yapılır.

Kuruma göre kaynakça gösteriminin temel mantığı şudur: Kuruluş adı, tıpkı bir yazar ismi gibi kullanılır ve alfabetik sıraya göre kaynakçada yer alır. Eğer kullanılan stil APA 7 ise, kurumun adı hem metin içinde hem de kaynakçada net ve eksiksiz şekilde belirtilmelidir.

Bu tür kaynaklar çoğunlukla devlet kurumları, uluslararası organizasyonlar, STK’lar, üniversiteler ya da şirketlere ait olabilir. Bu kaynakları yazarken dikkat edilmesi gereken birkaç önemli detay bulunur:

Kurum adı tam ve resmi haliyle yazılmalı, kısaltmalardan kaçınılmalıdır (örneğin, “TÜİK” yerine “Türkiye İstatistik Kurumu”).

Yayın yılı, tıpkı bireysel yazar formatında olduğu gibi parantez içinde verilir.

Belgenin veya raporun başlığı italik şekilde yazılır.

Yayıncı kurum tekrar belirtilecekse, kurum adı tekrarlanabilir (APA 7’de bu kabul edilir).

Aşağıdaki tabloda, farklı türdeki kurumsal kaynakların kaynakçada nasıl yer alması gerektiği örnekleriyle verilmiştir:

Kuruma Göre Kaynakça Yazımı Örnek Tablosu (APA 7 Formatı)

Kaynak Türü	Kaynakça Formatı (APA 7)
Devlet kurumu raporu	Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). 2021 yılı iş gücü istatistikleri. https://tuik.gov.tr
Uluslararası kuruluş	Dünya Sağlık Örgütü. (2020). COVID-19 durum raporu. https://www.who.int
Üniversite yayını	Hacettepe Üniversitesi. (2019). Akademik yazım rehberi. Hacettepe Yayınları
Şirket yayını	Turkcell. (2023). Dijital dönüşüm raporu 2022. https://turkcell.com.tr

Tezde Kaynakçayı Sayfa Düzeniyle Uyumlu Hale Getirme

Tez yazımında kaynakça yalnızca referansların listelendiği bir bölüm değil, aynı zamanda tüm metin boyunca akademik bütünlüğün sağlandığı en önemli alanlardan biridir. Ancak pek çok öğrenci, kaynakçayı oluştururken sayfa düzeni ile uyumu göz ardı eder.

Oysa üniversitelerin tez şablonlarında sadece metin değil, sayfa yapısı, paragraf aralığı, yazı tipi, satır hizalama ve girinti gibi teknik detaylar da belirlenmiştir. Bu nedenle kaynakçanın da bu genel düzenlemelere uygun olması gerekir.

İlk olarak, kaynakça sayfasının aynı yazı tipi (genellikle Times New Roman ya da Arial), aynı yazı boyutu (genellikle 12 punto) ve aynı satır aralığı (çoğunlukla 1,5 veya çift satır aralığı) ile yazılması gerekir. Sayfa kenar boşlukları da ana metinle birebir aynı olmalıdır.

Ayrıca, APA stilinde kaynakça listelenirken asılı girinti (hanging indent) kullanılmalıdır. Bu düzenleme, her bir kaynağın ilk satırının sola hizalı, sonraki satırların ise girintili olmasını sağlar. Böylece kaynakların daha okunabilir ve görsel olarak daha düzenli görünmesi sağlanır.

Başlık formatı da çok önemlidir: “Kaynakça” başlığı ortalanmış, kalın ve büyük harfle başlamalıdır. Paragraflar arasında ekstra boşluk bırakılmamalı, tüm kaynaklar alfabetik olarak sıralanmalıdır. Sayfa numaraları da kaynakça sayfasında devam etmeli ve tez içindeki genel numaralandırma ile uyumlu olmalıdır.

Sık Sorulan Sorular

1. Tezde kaynakça hangi sayfada yer almalıdır?

Kaynakça, sonuç bölümünden hemen sonra ve eklerden önce ayrı bir sayfa olarak yer almalıdır.

2. Kaynakça alfabetik mi sıralanmalı?

Evet, kaynaklar yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır.

3. Tüm kaynaklar kaynakçaya yazılmalı mı?

Yalnızca metin içinde atıf yapılan kaynaklar kaynakçada yer almalıdır.

4. Tezde hangi kaynakça stilleri kullanılabilir?

Tezde Kaynakça Nasıl Yazılır? APA, MLA, Chicago, Harvard gibi stiller kullanılabilir; çoğu üniversite APA stilini tercih eder.

5. Kaynakçada internet siteleri nasıl yazılır?

Yazar (varsa), yayın yılı, başlık, site adı ve erişim URL’si belirtilerek APA kurallarına göre yazılır.

6. Kitap ve makale kaynakları nasıl gösterilir?

Kitaplar yazar, yıl, başlık, yayınevi formatında; makaleler ise dergi adı, cilt ve sayfa numarası ile belirtilir.

7. Kaynakçadaki yazım biçimi metinle aynı mı olmalı?

Evet. Yazı tipi, punto, satır aralığı ve kenar boşlukları tez genel düzeniyle aynı olmalıdır.